Nadal się wahasz czy uczyć swoje dziecko polskiego? W końcu jest to dosyć trudny język, a urzędowo używa się go jedynie w Polsce. Sprawdź jednak, jakie niesie za sobą korzyści i sam się przekonaj, że warto go znać.
Umiejętność posługiwania się ojczystą mową stanowi ogromną wartość emocjonalną, historyczną i kulturową. Jest to istotna część naszej tożsamości narodowej, którą warto pielęgnować, również mieszkając za granicą. Znajomość polskiego przeradza się także w wiele innych korzyści, jak np. intensywny rozwój mózgu, łatwiejsze porozumienie z innymi narodowościami czy wzrost możliwości na rynku pracy.
Dobrze jest znać kilka specyficznych cech naszego języka ojczystego. Mianowicie obiektywnie należy on do tych trudniejszych do opanowania przez obcokrajowców, choć oczywiście sprawia problemy także Polakom. Zdecydowana większość słów odmienia się przez aż 7 przypadków, 2 liczby oraz 3 rodzaje w liczbie pojedynczej, a 2 – w mnogiej. Natomiast czasowniki zmieniają swoją formę w zależności od osoby, czasu, trybu, strony i aspektu. Temat wyrazów bardzo często występuje w kilku postaciach pobocznych, dlatego kot w mianowniku zmienia się na kocie w miejscowniku. Ponadto mamy stosunkowo mało samogłosek, a wiele spółgłosek. Polski można nazwać językiem bardzo bogatym, występuje wiele synonimów, a słownictwo dynamicznie się rozwija. Powstaje dużo neologizmów, szczególnie w obrębie slangów na przykład młodzieżowych, a także zapożyczeń takich jak show-biznes z angielskiego oraz nieudacznik z rosyjskiego.
Nasz język często zawiera w sobie cenne informacje kulturalne o historii, obyczajach i wartościach Polaków, czego przykładem jest słowo szlachta, które powstało później niż przymiotnik szlachetny. Elementem już zapomnianym, chociaż wartościowym są gwary charakteryzujące poszczególne regiony naszego kraju, a w szczególności wsie. Od standardowej polszczyzny wyróżnia je między innymi wymowa, czego przykład stanowi chociażby capka. Odmienna bywa również fleksja, mianowicie można spotkać formy zrobim oraz chłopakewi. W różnych rejonach Polski występuje inny zasób słownictwa zależny od specyficznych realiów czy tradycji związanych z danym miejscem. Jednakże w ostatnich latach ludowe dialekty zaczęły dynamicznie zanikać ze względu na rozwój gospodarczy i kulturalny, przez co gwara dziś jest używana głównie na wsiach w obrębie rodziny czy sąsiadów.
Wiesz już zatem, że język polski nie należy do łatwych ani nudnych. Z czym to się jednak wiąże? Tutaj należy odnieść się do zwykłej biologii układu nerwowego. By jak najdłużej cieszyć się sprawnością, należy regularnie trenować. Oczywiście ćwiczenia fizyczne są ważne, jednak tu chodzi w głównej mierze o trening mózgu, w którym pomaga nauka języków obcych. Poprzez efektywne uczenie się zmuszasz mózg do intensywnego rozwoju, a szczególnie istotną rolę odgrywają tu dziedziny trudne, wymagające myślenia na każdym kroku. Przymus otwarcia się i mówienia w obcym języku stanowi dla mózgu Twojego dziecka niemałą gimnastykę. Niech stara się zawsze wykorzystywać kreatywność i wyobraźnie, używa emocji i bazuje na tym, czego się już nauczyło.
Kolejną zaletą znajomości polskiego jest możliwość rozumienia także innych języków. Słysząc mowę innych mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej, często mamy wrażenie, jakbyśmy ją pojmowali. Badania mówią, iż faktycznie istnieją języki w dużym stopniu podobne do polskiego. Jako przykład można postawić mowę ukraińską, która okazuje się być rozumiana przez Polaków aż w 50%. Natomiast ze Słowakami umiemy się dogadać w 41%, a z Czechami i Białorusinami w ponad 30% [Robert Lindsay, Mutual Intelligibility among the Slavic Languages]. Wbrew pozorom rosyjski rozumiemy w o wiele mniejszym stopniu. Jednakże znajomość polskiego znacznie ułatwi naukę języka Rosjan ze względu na występowanie równie skomplikowanych zagadnień.
Należy także zwrócić uwagę na kompetencje potrzebne na aktualnym i przyszłym rynku pracy. Oczywistym wydaje się być wymóg porozumiewania się po angielsku w stopniu przynajmniej komunikatywnym. Jednakże okazuje się, że znajomość jedynie tego języka powoli zaczyna tracić na znaczeniu, ponieważ stał się na tyle powszechny, iż w żaden sposób nie wyróżnia kandydata do pracy. Dopiero umiejętność porozumiewania się w trzech, czterech językach daje potencjalnemu pracownikowi pewnego rodzaju prestiż. W połączeniu z innymi kwalifikacjami zapewnia to ogromne możliwości na rynku pracy. Ponadto warto wybierać języki mniej popularne niż niemiecki czy hiszpański, czyli na przykład nasz język ojczysty, by mieć zagwarantowane większe szanse na sukces.
Podsumowując to wszystko, można być pewnym, że znajomość polskiego stanowi niezwykle wartościową wiedzę. Przede wszystkim jest to element rodzimej tożsamości kulturowej, o którą należy dbać, by nie zanikła wraz z rozwojem gospodarczym i obyczajowym. Język polski wspomoże również pracę mózgu Twojego dziecka, wyposaży je w dodatkowe cenne kompetencje, a także da mu wiele radości czerpanej z systematycznej nauki i małych sukcesów.
Bibliografia:
-
- Renata Frosztęga-Ryszawy, Uczenie się języków obcych w świetle neurobiologii, Przegląd edukacyjny 3/4 (102/103), 2016
- Ambroży Bogucki, Jeszcze o pochodzeniu wyrazu „szlachta”, Gdańskie studia z dziejów średniowiecza nr 9, 2003
- Robert Lindsay, Mutual Intelligibility among the Slavic Languages
- Kazimierz Nitsch, Dialekty języka polskiego, Wrocław, 1957
- Zenon Klemensiewicz, Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, Warszawa, 1952
- Tadeusz Lehr-Spławiński, Język polski. Pochodzenie, powstanie, rozwój, Warszawa 1978
- Kaja Nordengen, Hjernen er stjernen. Ditt eneste uerstattelige organ, 2018
- Wpływ nauki języków obcych na rozwój mózgu, https://charaktery.eu/artykul/wplyw-nauki-jezykow-obcych-na-rozwoj-mozgu, [dostęp: 14 maja 2018]
- Joanna Niemyjska, Kluczowa znajomość języków obcych. Rozmowa z dr Moniką Badecką-Kozikowską, https://zielonalinia.gov.pl/kluczowa-znajomosc-jezykow-obcych-46033