Halina Konopacka – “Podwójnie złota”

Aktywny początek
 

Halina Konopacka urodziła się 26 lutego 1900 w Rawie Mazowieckiej. Jej ociec Jakub Konopacki rzekomo pochodził z rodu szlacheckiego, a jej mama Marianna Raszkiewiczówna miała korzenie tatarskie. Niedługo po narodzinach najmłodszej córki, cała rodzina przeprowadziła się do Warszawy. Młoda dziewczynka wraz ze swoim rodzeństwem – bratem Tadeuszem i siostrą Czesławą, fascynowali się różnymi dyscyplinami sportu. W domu Konopackich, aktywność fizyczna szła w parze z rozwojem intelektualnym. Przyszła absolwentka wydziału filologicznego na Uniwersytecie Warszawskim  już od najmłodszych lat pływała, grała w tenisa, trenowała jeździectwo oraz łyżwiarstwo. Oprócz zamiłowania do sportu cechowało ją również zacięcie do nauk humanistycznych oraz artystycznych. W szkole wykazywała się umiejętnościami plastycznymi oraz literackimi, które podobnie jak w przypadku sportu, zaowocowały w przyszłości. W trakcie studiów w Warszawie, podobno za namową koleżanek podjęła decyzje o dołączeniu do Akademickiego Związku Sportowego (AZS). Był to bardzo słuszny krok, który zaprowadził Halinę Konopacką na sam szczyt sportowych osiągnięć.

 
 
Ozłocona multimedalistka
 

Studentka wydziału filologicznego, swoją przygodę z AZS rozpoczęła od sekcji lekkoatletycznej, która była dla niej nowym wyzwaniem. Konopacka zaczęła trenować biegi, pchnięcie kulą, rzut oszczepem i dyskiem oraz na dodatek – skok wzwyż. W 1923 roku, jej potencjał zauważył Maurice Baquet. Francuski selekcjoner polskich lekkoatletów zachęcił ją do rozpoczęcia profesjonalnych treningów. Początkująca sportsmenka przystała na tę propozycję, a w 1926 roku mogła już święcić swoje pierwsze triumfy. Zdobyła wtedy złoty medal w rzucie dyskiem na Igrzyskach Olimpijskich kobiet w Göteborgu. Już 31 lipca 1928 roku na Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie, jako pierwsza Polka wywalczyła złoto oraz pobiła rekord świata. Wyrzuciła dysk na 39,62 m. Było to niezwykle ważne wydarzenie. Polska olimpijka stała się w tamtym momencie symbolem emancypacji, walki oraz niezwykłej determinacji. Została okrzyknięta złotą medalistką za talent sportowy oraz przyznano jej tytuł miss za niebywałą aparycję oraz niezwykłe wyczucie stylu. Jej charakterystycznym elementem stroju był czerwony beret, który również tym razem miała na sobie. Od tego specyficznego nakrycia głowy, Konopacka otrzymała pseudonim – Czerbietta. Przydomek pochodzi od słów “czerwona” oraz “kobieta” i został jej nadany przez polskich górali. Przez cały okres kariery sportowej  biła 56 razy rekord Polski zarówno w rzucie dyskiem, oszczepem jak i pchnięciu kulą. Na arenie międzynarodowej triumfowała siedmiokrotnie.  Jednakże swoje zawodowe poczynania ze sportem zakończyła w 1931 roku. Po tym czasie rozwijała się w innych dziedzinach życia oraz jeszcze niejednokrotnie zasłużyła się dla Polski.

   
“Złota eskapada ”
 

Złote medale to nie jedyne drogocenne trofea z którymi Halina Konopacka miała do czynienia. W 1939 roku w obliczu II wojny światowej pomagała w wywózce polskiego złota w bezpieczne miejsce. Mistrzyni Olimpijska tym razem grała o równie wysoką stawkę. Jej zadaniem było prowadzenie ciężarówki, załadowanej  po brzegi drogocennym kruszcem. Bezpiecznym miejscem, który miał być punktem docelowym eskapady była neutralna Rumunia. Akcja wywózki polskiego złota była bardzo istotna w świetle tamtejszych zdarzeń.   Udział rekordzistki w tym wydarzeniu odbył się za pośrednictwem jej męża płk. Ignacego Matuszewskiego, który był zaprzyjaźniony z Prezesem Narodowego Banku Polskiego – Adamem Kocem. Akcja okazała się pełnym sukcesem, niestety podczas tej operacji zaginął złoty medal rodzimej rekordzistki. Od tego momentu, Konopacka  zyskała nowy przydomek “Podwójnie złota Halina”.

   
Rys emigracyjny
 

Po brawurowym przedsięwzięciu, Państwo Matuszewscy decydują się na emigrację do Francji. Przez chwilę osiadają w Paryżu żeby odetchnąć po trudach ucieczki z okupowanej Polski. Jednakże ten błogi stan nie trwa zbyt długo. W momencie kiedy Niemcy wkraczają na ziemie francuskie, Halina wraz z mężem Ignacym postanawiają wydostać się z Europy. Za pośrednictwem Ignacego Paderewskiego, Matuszewskim udało się zdobyć wizy do Stanów Zjednoczonych. Jednak małżeństwo zostało zatrzymane na granicy francusko-hiszpańskiej. Po pewnym czasie parze emigrantów udało się przedostać do Portugalii. Stamtąd czekała ich już prosta droga do Nowego Jorku. Na emigracji, Konopacka zajmowała się głównie pisaniem wspomnień oraz malarstwem. Swoje obrazy prezentowała pod pseudonimem Helen George. Udzielała również swojego głosu w audycji Radio Wolna Europa, gdzie opowiadała o swoim zamiłowaniu do sportu. Trzy lata po śmierci swojego pierwszego męża – Ignacego Paderewskiego (1946), wyszła za mąż po raz drugi. Jej wybrankiem został Jerzy Szczerbiński, który przed wojną był zawodowym tenisistą. Ich małżeństwo przerwała śmierć sportowca w 1959 roku. Po tym przykrym wydarzeniu, Halina Konopacka przeprowadziła się na Florydę gdzie również zmarła w nocy z 28 na 29 stycznia 1989 roku.

     

Źródła tekstów i obrazów:

http://sportowcydlaniepodleglej.pl/

https://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,osoby,733,osoba_halina_konopacka.html

https://www.olimpijski.pl/pl/bio/1020,konopacka-matuszewska-szczerbinska-halina-wlasciwie-leonarda-kazimiera.html

https://www.przegladsportowy.pl/magazyn-przegladu-sportowego/halina-konopacka-historia-naszej-wybitnej-lekkoatletki/m7em6y5

https://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,osoby,733,osoba_halina_konopacka.html