Ludwik Zamenhof – twórca języka uniwersalnego

Ludwik Zamenhof, a właściwie Eliezer Lewi Samenhof urodził się w żydowskiej rodzinie, 15 grudnia 1859 roku w Białymstoku. W tamtych czasach były to tereny Imperium Rosyjskiego z tego też powodu Ludwik potrafił biegle mówić po rosyjsku. W jego rodzinnym domu mówiło się w języku jiydysz, ale z racji tego, że Białystok był miastem wielu kultur, młody Ludwik miał do czynienia z wieloma językami. Oprócz dwóch, wyżej wymienionych języków, mówił płynnie również w języku polskim, angielskim, niemieckim, francuskim a także greckim i łacińskim.

Początek twórczości

Jak widać już od najmłodszych lat otaczało go nie tylko wiele języków ale także wiele kultur, co spowodowało, że Zamenhof już jako dziesięciolatek wydał swoja pierwszą książkę zatytułowaną „Wieża Babel, czyli tragedia białostocka w pięciu aktach”. To w niej po raz pierwszy poruszył temat konfliktów wynikających z mnogości sposobów porozumiewania się.

Z racji tego, że ojciec Zamenhofa nie pochwalał jego zainteresowania, Ludwik wyjechał na studia medyczne do Moskwy, z której później powrócił do Polski i tam kontynuował studia w Warszawie.

Doktor Esperanto

Po ukończeniu studiów pracował jako okulista, jednak to języki pozostały jego prawdziwą pasją. Zamenhof od zawsze uważał, że rozwiązaniem wielu konfliktów byłby jeden uniwersalny język, dzięki któremu wszyscy ludzie, na całym świecie, mogliby się porozumieć.

Pierwsza książka opisująca jego pomysł została wydana w 1887 roku pod tytułem „Język międzynarodowy. Przedmowa i podręcznik kompletny.” Zamenhof podpisał się na niej pseudonimem Doktor Esperanto (co oznacza doktor mający nadzieję). Słowo to z jakimś czasem stało się nazwą samego języka. Wydanie książki możliwe było dzięki pomocy finansowej Aleksandra Silbernika, ojca Klary Silbernik, przyszłej żony Zamenhofa. W tym samym roku podręcznik wydano po polsku, francusku, niemiecku i angielsku.

Międzynarodowe uznanie

Stworzona przez „Doktora” mowa, już w krótkim czasie po wydaniu książki, stała się znana na całym świecie. Jej prostota i uniwersalność sprawiały, że możliwe było oddanie najróżniejszych odcieni ludzkich myśli. Potwierdziły to tysiące publikacji i przekładów.  Język esperanto okazał się świetnym pomostem między innymi językami. Na przykład „Pan Tadeusz” najpierw został przetłumaczony na esperanto przez Antoniego Grabowskiego, a dopiero potem na angielski. W ten sam sposób powstały chińskie wydania powieści „Faraon” Bolesława Prusa i japońskie dzieła Elizy Orzeszkowej. Rok 1889 był niezwykle ważny dla upowszechniania lingvo internacia, zwanego esperantem, bowiem to właśnie wtedy zaczęło wychodzić pierwsze czasopismo “La Esperantisto” w Norymberdze, a także powstały pierwsze kluby zwolenników języka.

W 1905 roku, we Francji odbył się pierwszy Światowy Kongres Esperanto, na którym między innymi podpisano deklarację dotyczącą esperantyzmu. Na cześć tego wydarzenia, w Paryżu rozświetlono wieżę Eiffla. Zamenhof został również odznaczony Orderem Legii Honorowej.

Inicjator esperanto był ośmiokrotnie nominowany do nagrody Nobla. Zamenhof zmarł 14 kwietnia 1917 roku.

Źródła tekstów i obrazów:

http://wyborcza.pl/51,75410,21636865.html?i=1&disableRedirects=true

https://esperanto.lingolia.com/en/background/what-is-esperanto

https://histmag.org/Ludwik-Zamenhof-Doktoro-Esperanto-17195

https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/1179907,Ludwik-Zamenhof-i-jezyk-esperanto

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ludwik_Zamenhof

https://espero.bialystok.pl/pl/ludwik-zamenhof/