Po zakończeniu działań II wojny światowej, w Niemczech Polakom została przydzielona strefa okupacyjna i pod polską kontrolą znalazł się fragment Dolnej Saksonii.
![](http://polonia.edu.pl/wp-content/uploads/2019/01/11b9fd9185bf2476aadc62dae91f1576780000-300x200.png)
19 maja 1945 roku żołnierze 1. Dywizji Pancernej pod dowództwem generała Stanisława Maczka zajęli teren. Do 28 maja
wysiedlili mieszkańców miasta Haren. Na miejscu pozostał jedynie burmistrz z rodziną i siostry zakonne. Niemcy musieli opuścić swoje domy, pozostawiając w nich cały dobytek. W zamian, na przejętych terenach, ulokowanych zostało
5 tysięcy Polaków uwolnionych z obozów pracy i obozów jenieckich.
Tak rozpoczęły się dzieje polskiego miasta, które stało się polską enklawą w Niemczech.
Po wysiedleniu Niemieckich obywateli z Haren,
miasto zostało przemianowane na Lwów. Nazwa ta jednak nie utrzymała się długo. Wkrótce, w czerwcu 1945 r. miasto zostało powtórnie przemianowane, tym razem
zostało nazwane Maczkowem. Nazwę nadał miastu odbywający w nim wizytę polski Naczelny Wódz generał Tadeusz Bór-Komorowski. Pochodziła ona od nazwiska osławionego przywódcy 1. Dywizji Pancernej generała Stanisława Maczka.
Maczków był prawdziwym polskim miastem z polskimi instytucjami. Posiadał własny urząd, szkołę, parafię. Ulicom nadane zostały polskie nazwy, w tym:
Armii Krajowej, Legionów, Jagiellońska, Zygmuntowska, Lwowska, Łyczakowska, Wileńska, Kopernika, Mickiewicza. Na miejskiej pieczęci znalazła się tarcza herbową z ukazanym kwiatem maku, ponad którą umieszczono hełm i skrzydło husarskie jako znak 1. Dywizji Pancernej. W Maczkowie zaczęło rozwijać się również szkolnictwo. Powstało gimnazjum, liceum oraz Polskie Gimnazjum Mechaniczne.
Założono także Uniwersytet Ludowy. Mieszkańcy miasta dbali również o życie kulturalne. Powstał w nim Teatr Ludowy im. Wojciecha Bogusławskiego, a jeszcze w 1945 r. miał tam miejsce występ skrzypka Yehudi Menuchina wraz z akompaniującym mu pianistą Beniaminem Brittenem.
![](http://polonia.edu.pl/wp-content/uploads/2019/01/Plan-ulic-Maczkowa.jpg)
Niedaleko Maczkowa, w pobliskim Meppen znajdowała się polska księgarnia,
sprzedająca miesięcznie około 15-18 tysięcy książek.
W trakcie istnienia Maczkowa zarejestrowano
289 ślubów, 101 pogrzebów i 497 narodzin.
Kiedy sytuacja polityczna w Europie zmieniła się, wzrosły brytyjskie naciski na repatriacje Polaków. Od jesieni 1946 roku polskie wojsko zaczęło opuszczać Haren i w rejonie
pozostali już tylko byli więźniowie – dipisi, czyli displaced persons.
Nazwę
Haren przywrócono we wrześniu 1948 roku, gdy żołnierze wrócili do Wielkiej Brytanii, a polscy mieszkańcy zostali przesiedleni do Polski lub też wyjechali za żołnierzami.
Tak rysują się krótkie lecz niezwykłe dzieje polskiego miasta w Niemczech, niosące w sobie trudną historię przesiedleń, jako jedną z konsekwencji działań wojennych.
Wpis jest częścią projektu „POLONIKA – ślady Polaków za granicą”, który odkrywa miejsca na świecie, w których w szczególny sposób zaznaczyła się obecność Polaków.
Źródła:
https://www.dw.com/pl/małoznany
https://www.porta-polonica
https://pl.wikipedia.org/wiki/Polska_strefa