W niewielkim amerykańskim miasteczku Cross Village nad jeziorem Michigan wznosi się osobliwy budynek. Jest nim zajazd zaprojektowany i zbudowany w latach 30. XX w. przez polskiego emigranta, Stanisława Smolaka. Ten niesamowity ślad pozostawiony przez naszego rodaka jest efektem twórczości i pasji życia, za którym kryje się ciekawa historia.
BIAŁA CHMURA
Przed nami postać niezwykła – Stanisław Smolak – artysta samouk, wódz indiański, urodzony w polskiej wsi Kamionki. Naglony potrzebą przygody szukał swojego miejsca na ziemi w odważny sposób. Już jako młody chłopak wyruszył z Polski w kierunku Ameryki w celu poszukiwania lepszego bytu. Do Stanów Zjednoczonych dotarł w 1912 r., aby kilka lat później na stałe osiedlić się w niewielkiej miejscowości położonej nad jeziorem Michigan – Cross Village. Szybko zaprzyjaźnił z miejscową społecznością, wśród której znajdowali się Indianie z dwóch szczepów. Polak chętnie spędzał z nimi czas, nierzadko służąc swą pomocą. W dowód wdzięczności, po śmierci wodza szczepu Ottawa, został mianowany jego następcą i uzyskał imię Biała Chmura.
THE LEGS INN
W latach 30. Smolak rozpoczął niezwykłą inicjatywę. Zebrał lokalnych mieszkańców, aby zaangażować ich do budowy zajazdu, zaprojektowanego według własnego pomysłu. Do konstrukcji budynku posłużyły mu miejscowe materiały: drewno i kamienie.
Inspirację artystyczną czerpał z natury, przyglądając się formom otaczającego go krajobrazu. Z korzeni drzew czy wyrzuconego na brzeg jeziora drewna artysta rzeźbił fantazyjne wyposażenie wnętrza zajazdu.
Smolak był ponadprzeciętnym obserwatorem. Swoje dzieła nazywał „osobliwościami natury”. Uważał, że najlepszym rzeźbiarzem jest natura, a on jedynie sprawia, że jej dzieła są bardziej widoczne dla zwykłego oka.
Polak pozostał w Cross Village do końca życia. Twórcze działania na rzecz The Legs Inn Polak kontynuował do swojej śmierci w 1968 r. Utworzony przez niego zajazd – dzieło jego życia – stało się głównym miejscem spotkań całej lokalnej społeczności.
Wpis jest częścią projektu „POLONIKA – ślady Polaków za granicą”, który odkrywa miejsca na świecie, w których w szczególny sposób zaznaczyła się obecność Polaków. Źródła: