Polski pionier krwiodawstwa – Ludwik Hirszfeld

Ludwik Hirszfeld urodził się 5 sierpnia 1884 roku w Warszawie, w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Studiował medycynę na Uniwersytecie w Würzburgu a następnie na Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma w Berlinie. Napisał doktorat na temat aglutynacji (zlepienie antygenów pod wpływem swoistej surowicy krwi) a już w wieku 30 lat uzyskał habilitację za pracę nad związkiem zjawisk odpornościowych i krzepliwości krwi.

Honorowy obywatel

W czasie I Wojny Światowej, wraz z żoną Heleną wyjechał do Serbii gdzie z sukcesem podjął się zwalczania epidemii duru brzusznego. Za swoje zasługi, od króla Serbii, otrzymał honorowe obywatelstwo. Po wojnie, małżeństwo Hirszfeldów powróciło do Polski, gdzie Ludwik założył Państwowy Zakład Higieny. Kierował nim w latach 1924-1939. W 1926 roku habilitował się po raz drugi, tym razem na Uniwersytecie Warszawskim w dziedzinie bakteriologi i immunologi. 5 lat później został profesorem.

Tajny wykładowca

W trakcie II Wojny Światowej, wraz z innymi Żydami został zesłany do getta. Trudna sytuacja nie była jednak dla niego przeszkodą w wypełnianiu swojej misji jaką było niesienie pomocy chorym i popularyzacja wiedzy o higienie. To dzięki jego staraniom do getta udało się przemycić szczepionkę, która uratowała wiele osób chorych na tyfus plamisty. Profesor Hirszfeld wraz z grupą lekarzy zaangażował się także w tajne nauczanie na poziomie uniwersyteckim i w prowadzenie popularnych wykładów. Wiosną 1941 roku otwarto kursy medyczne. Niemcy zgodzili się na te zajęcia, gdyż ich tematyka oficjalnie dotyczyła chorób zakaźnych i sposobów zwalczania epidemii – w rzeczywistości były to zajęcia dokształcające dla lekarzy.

W lipcu 1942 roku profesor uciekł z getta na stronę aryjską, tam ukrywał się przez jakiś czas pod zmienionym nazwiskiem nieopodal Warszawy. Wtedy też zmarła jego córka Maria. Po tych dramatyczny przeżyciach napisał autobiografię „Historia jednego życia”, którą wydano w 1946 roku.

Więzy krwi

Największą sławę Ludwikowi Hirszfeldowi przyniosło stworzenie nauki o dziedziczeniu grup krwi. To on oznaczył grupy krwi jako A,B,0 i AB, co zostało ogólnie przyjęte na całym świecie. Oznaczył on również czynnik Rh i odkrył przyczynę konfliktu serologicznego. Jego badania na temat dziedziczności grupy krwi umożliwiły dochodzenie ojcostwa. Hirszfeld całkowicie poświęcał się swojej pracy, zawsze chciał iść o krok dalej. Badając dziedzinę serologii pojął, że  również poszczególne tkanki i narządy człowieka wywołują autoprzeciwciała. Na podstawie tego odkrycia wygłosił tezę o antygenach nowotworowych, co stało się podstawą leczenia nowotworów.

W roku 1952,  we Wrocławiu Ludwik Hirszfeld stworzył Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej, który do dziś jest cenionym ośrodkiem naukowym w dziedzinie medycyny w Polsce. Instytut jest żywym pomnikiem samego profesora i jego wielkiej pasji.

Za wyjaśnienie zjawiska konfliktu serologicznego między matką a płodem, Hirszfeld w 1950 roku otrzymał nominację do Nagrody Nobla.

Źródła tekstów i obrazów:

http://szczepienia.pzh.gov.pl/tytani-polskiej-wakcynologii/prof-ludwik-hirszfeld/

http://www.7cudow.eu/pl/eksponaty/ludwik-hirszfeld-18841954/

https://dzieje.pl/ksiazka/historia-jednego-zycia

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ludwik_Hirszfeld

https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/1068112,Ludwik-Hirszfeld-nauka-moze-uczynic-czlowieka-lepszym

https://bialczynski.pl/2018/06/24/wielcy-polacy-ludwik-hirszfeld-1884-1954-odkrywca-grup-krwi-i-tworca-seroantropologii/

https://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,osoby,660,osoba_ludwik_hirszfeld.html