Gdy myślimy o odkrywcach, których sylwetki zostały nam przedstawione w szkole, przed oczami pojawia się Krzysztof Kolumb, Ferdynand Magellan czy James Cook. Niestety wciąż rzadko opowiada się o Polakach, którzy również mieli znaczący wpływ na rozwój świata. Przedstawimy Wam dzisiaj kilka postaci naszych rodaków, o których zasługach warto pamiętać.
Polski geolog i mineralog w Chile
Pierwsza postać jest przykładem tego, jak niewiele wiemy o dokonaniach Polaków na świecie. Urodzony na początku XIX wieku Ignacy Domeyko był uznanym w Polsce przyrodnikiem, a prywatnie dobrym przyjacielem Adama Mickiewicza, z którym poznali się w Towarzystwie Filomatów. W momencie otrzymania propozycji pracy w Coquimbo w Chile nie wahał się ani chwili. Po czterech miesiącach żmudnej podróży z Europy do Ameryki Południowej Domeyko dotarł na miejsce, gdzie od razu rozpoczął swoją działalność w nowo otwartej szkole górniczej. Odwiedzał odległe kopalnie, często położone w wysokich pasmach Andów. Podczas wypraw odkrywał nowe złoża minerałów i metali szlachetnych, a w swoim laboratorium chemicznym badał skład wydobywanych rud. Był szanowanym nauczycielem i twórcą reform szkolnictwa.
Sukcesów na koncie Polaka nie brakowało, w związku z czym po latach pracy objął stanowisko rektora na Universidad de Chile w stolicy kraju – Santiago. Nie zaprzestał prowadzenia wszelkiego rodzaju badań i finalnie udało mu się odkryć minerał – arsenek miedzi, który na cześć naukowca nazwano domeykitem. W 1848 roku stał się oficjalnie obywatelem Chile, a obecnie trudno jest znaleźć w kraju miejsce, w którym nie byłoby ulicy, skweru, parku czy pomnika Ignacego Domeyki. W roku jego śmierci – 1889 – władze Chile podjęły decyzję o nazwaniu pasma górskiego w Andach Górami Domeyki.
Polski twórca kawalerii amerykańskiej
Kazimierz Pułaski jest kolejną postacią historyczną, która często jest bardziej znana za granicą niż w Polsce. Urodzony w 1754 roku odznaczył się na kartach historii jako wojowniczy żołnierz oraz przywódca. W latach 1768–1772 był jednym z dowódców konfederacji barskiej i uczestniczył w licznych bitwach. Po upadku konfederacji Pułaski musiał emigrować z Polski. Tak zaczęła się jego tułaczka przez Śląsk, Drezno, Francję i Turcję. Na zaproszenie generała Lafayette’a Pułaski zdecydował się na wyjazd do dopiero powstającego kraju, Stanów Zjednoczonych Ameryki. W latach 1777-1779 walczył u boku Jerzego Waszyngtona w wojnie o niepodległość USA. Dzięki uratowaniu życia Waszyngtonowi, został awansowany do rangi generała brygady amerykańskiej kawalerii.
Zmarł w 1779 roku w wyniku odniesionych ran w bitwie pod Savannah. W 1996 roku w trakcie badań archeologicznych odnaleziono trumnę z napisem Brygadier general Casimir Pulaski. Interesującym są przypuszczenia, mówiące o tym, że Pułaski mógł być tak naprawdę kobietą. Wyniki badań przeprowadzonych w 2015 roku mówią, że znaleziony szkielet mógł rzeczywiście należeć do generała Kazimierza Pułaskiego, jednak posiadał on cechy hiperandrogenizmu i stwierdzono, że należy do osoby interpłciowej z biologicznymi cechami kobiety.
W Stanach Zjednoczonych Kazimierz Pułaski jest bohaterem. W 1929 roku amerykański Senat ustanowił dzień 11 października Dniem Pamięci Generała Pułaskiego. Ponadto w każdą pierwszą niedzielę października odbywa się parada Pułaskiego na 5. alei w Nowym Jorku. Niektóre stany, takie jak Arkansas, Georgia, Illinois, Indiana, Kentucky, Missouri czy Virginia nazwały hrabstwa nazwiskiem Generała. Kazimierz Pułaski w 2009 roku otrzymał honorowe obywatelstwo Stanów Zjednoczonych, a w 2020 roku prezydent Donald Trump ogłosił, iż 11 października 2020 roku jest Dniem Pamięci gen. Kazimierza Pułaskiego. W USA istnieje też wiele obiektów i miejscowości honorujących pamięć o polskim generale, walczącym dla armii amerykańskiej i jego osiągnięcia do dziś są przez Amerykanów cenione.
Mapa świata roi się od nazw geograficznych, miejsc i obiektów, które swoje pochodzenie znajdują w kraju nad Wisłą. Dzisiaj pokazaliśmy Wam tylko niewielką część zbioru śladów Polaków na świecie, ale już niedługo dostarczymy Wam kolejną dawkę ciekawostek. Wyczekujcie następnego artykułu z serii “Polskie akcenty na świecie” 🙂
Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_Pu%C5%82aski
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ignacy_Domeyko
https://wiadomosci.onet.pl/kiosk/polskie-slady-na-mapie-swiata-czyli-o-polsce-bez-granic/27xhl
https://polonika.pl/polonik-tygodnia/-ignacy-domeyko-i-jego-nagrobek-w-chile
https://www.historiaposzukaj.pl/wiedza,osoby,1092,osoba_ignacy_domeyko.html
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ignacio_Domeyko.JPG
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Casimir_Pulaski_statue.jpg
Przygotowała: Aleksandra Wójcik