– Mamo! Czy mogę iść do Johnny’ego pograć w ApexLegends?
-Nie, Michałku. Tata zaraz wróci z pracy. Już prawie 17:00.
-I co z tego… Pewnie znowu będzie stał w korku. A jak chciałbym iść do Johnny’go na chwilę. Tylko na pół godzinki…
-Nie, Michałku. Dzisiaj mamy bardzo ważne święto i chciałabym, abyśmy byli razem w domu.
-Jakie święto? Przecież moje urodziny są dopiero w przyszłym tygodniu.
-Haha…pamiętamy o tym bardzo dobrze, mówisz o swoich urodzinach od miesiąca. A dzisiaj mamy 1 sierpnia i dzisiaj świętują wszyscy Polacy.
Rysunek 1. Znak Polski Walczącej, używany podczas II wojny światowej
To prawda, Michałku, Kasiu czy Aniu, dzisiaj obchodzimy 76. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego i to święto każdego Polaka.
1 sierpnia 1944 roku o godzinie 17:00, która przeszła do historii jako „Godzina W”, oficjalnie rozpoczęło się powstanie warszawskie. Jak dobrze pamiętacie, Polska została zaatakowana 1 września 1939 roku przez żołnierzy III Rzeszy i to wydarzenie traktowane jest jako początek II wojny światowej.
Rysunek 2. Żołnierze walczący w powstaniu warszawskim
Pięć lat później, w 1944 roku Polska pozostawała pod wpływem władzy niemieckiej i sowieckiej. Aby odzyskać niepodległość Rzeczypospolitej, członkowie Polskiego Państwa Podziemnego oraz Armii Krajowej zdecydowali się zorganizować wystąpienie zbrojne w ramach akcji „Burza”. Na terenie Warszawy przez 63 dni powstańcy odpierali ataki żołnierzy III Rzeszy. W walkę z okupantem włączyli się żołnierze, harcerze i ochotnicy, a wśród nich były także dzieci.
Rysunek 3. Mały powstaniec
Chłopcy w wieku 11-19 lat samodzielnie zgłaszali swoją gotowość do wsparcia powstania. Dzieci służyły jako łącznicy, przewodnicy po kanałach albo brały bezpośredni udział w starciach, walcząc przeciwko czołgom i karabinom. Bez względu na wiek, tych powstańców, którzy wyróżnili się podczas akcji odwagą i determinacją, awansowano na wyższe szczebla wojskowe lub uhonorowano odznaczeniami wojskowymi. Trzech chłopców zasłużyło na przyznanie im najwyższego polskiego odznaczenia wojskowego – Krzyża Virtuti Militari.
Rysunek 4. Pomnik Małego Powstańca w Warszawie, miejsce upamiętniające odwagę najmłodszych uczestników powstania warszawskiego
Wskutek przewagi liczebnej i militarnej Niemców oraz braku wsparcia działań Polaków ze strony innych państw powstanie upadło. Śmierć dotknęła żołnierzy oraz ludność cywilną. Ucierpiało również samo miasto, ponieważ 25% zabudowy lewobrzeżnej Warszawy zostało zburzone podczas działań zbrojnych. Pokonani powstańcy dostali się do niewoli, a życie w stolicy stało się bardziej uciążliwe wskutek represji władz niemieckich na ludność polską.
Mimo że powstanie warszawskie zakończyło się klęską, to patriotyczne wystąpienie jest jednym z najważniejszych momentów w polskiej historii. Dzięki odwadze i ofiarności małych i dużych powstańców możemy być wolnymi Polakami. Z wdzięczności za to wielkie poświęcenie obchodzimy rocznicę powstania warszawskiego. Michałek z mamą i tatą będą świętować razem w domu. A Ty i Twoja rodzina co możecie zrobić, aby uczcić pamięć powstańców warszawskich?
-
Wywiesić biało-czerwoną flagę za oknem.
-
W sobotę, 1 sierpnia o godzinie 17:00 odśpiewać wspólnie z rodziną hymn Polski: „Mazurek Dąbrowskiego”.
-
Obejrzeć transmisję koncertu „Warszawiacy śpiewają (nie)zakazane piosenki”. Wydarzenie można znaleźć na TVP1 oraz na Facebooku Muzeum Powstania Warszawskiego.
-
Obejrzeć zdjęcia powstańców na stronie Muzeum Powstania Warszwskiego.
-
Poszukać informacji o małych powstańcach: Jerzym Bartniku i Witoldzie Modelskim.
-
Przeczytać wiersze twórców, którzy brali udział w powstaniu warszawskim: „Dziś idę walczyć – Mamo!” Józefa Szczepańskiego, „Elegia o…[o chłopcu polskim]” oraz „Z głową na karabinie” Krzysztofa Kamila Baczyńskiego czy „Wczorajszemu” Tadeusza Gajcego.
-
Przeczytać książkę, której akcja toczy się podczas powstania warszawskiego: „Kamienie na szaniec’ Aleksandra Kamińskiego, „Pamiętnik z powstania warszawskiego” Mirona Białoszewskiego czy „Ziele na kraterze” Melchiora Wańkowicza.
Źródła:
https://www.1944.pl/fototeka/dzieci,89.html
http://www.sppw1944.org/index.html?http://www.sppw1944.org/powstanie/mlodzi_powstancy.html
http://www.sppw1944.org/index.html?http://www.sppw1944.org/poezja/poezja.html